1. Genel

Kişisel Verileri Koruma Kurulu (“Kurul”) tarafından, Meta ve WhatsApp’a, Türkiye’de Veri Sorumluları Sicili (“Sicil”)’ne kayıt yükümlülüğünü yerine getirmedikleri gerekçesiyle ayrı ayrı idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. Karar henüz Kişisel Verileri Koruma Kurumu (“Kurum”)’nun web sitesinde yayınlanmamıştır. Meta ve WhatsApp’a uygulanan idari para cezası nedeniyle hem ilgili cezayı değerlendirdiğimiz hem de Sicil’e kayıt yükümlülüğü ile ilgili kısa bilgilendirme içeren bültenimizi bilginize sunarız.

2. Sicil’e kayıt yükümlülüğü altında olan veri sorumluları

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”)’nun 16. maddesi uyarınca, kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişiler, veri işlemeye başlamadan önce Sicil’e kaydolmak zorundadır. Veri Sorumluları Sicili’ne ilişkin usul ve esaslar Veri Sorumluları Sicili Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) altında düzenlenmiş olup, Yönetmelik’te Sicil’e dair işlemlerin Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanlığı tarafından oluşturulan bir bilgi bilişim sistemi olan VERBİS üzerinden gerçekleştirilmesi gerektiği düzenlenmiştir.  

Ayrıca Yönetmelik’in 16. Maddesinde, Kurul’un, alacağı bir karar ile Sicil’e kayıt yükümlülüğünün istisnalarını belirleme yetkisinin olduğu düzenlenmiştir. Kurul tarafından günümüz tarihine kadar alınan kararların neticesinde: 

(i) Türkiye’de yerleşik yıllık çalışan sayısı 50'den fazla olan VEYA yıllık mali bilançosunun toplamı 25 milyon TL'yi geçen gerçek ve tüzel kişi veri sorumluları ile yurtdışı merkezli gerçek ve tüzel kişi veri sorumluları;

(ii) Yıllık çalışan sayısı 50'den az olan ve yıllık mali bilançosunun toplamı 25 milyon TL'yi geçmemekle birlikte asli faaliyetinin konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olan veri sorumluları ve

(iii) Kamu kurum ve kuruluşu veri sorumluları

Sicil’e VERBİS üzerinden kaydolmakla yükümlü olup, istisna kapsamında değildir. Dolayısıyla yukarıdaki kapsama girmeyen veri sorumluları (ve Kurul’un aldığı kararlarla Sicil’e kayıttan müstesna tutulan diğer bazı veri sorumluları) Sicil’e kayıt bakımından istisna kapsamındadır.

Kurul, 11/03/2021 tarihinde, istisna kapsamında olmayan yukarıda belirtilen veri sorumluları için Sicil’e kaydın en geç 31/12/2021 tarihine kadar yapılması gerektiğine karar vermiştir.

2.1. Yıllık Çalışan Sayısı Kriterinin Hesaplanması

Sicil’e kayıt bakımından istisna kapsamının belirlenmesi için aranan “yıllık çalışan sayısı” kriterinin nasıl hesaplanacağı ile ilgili Kurul’un görüşü aşağıdaki şekildedir:

“Yıllık çalışan sayısının hesaplanması için öncelikle tamamlanmış bir yıl olması ve bu tamamlanmış yıl içerisindeki 12 aydan en az 7’sinin her birinde veri sorumlusunca yetkili kamu kurum ve kuruluşlarına aylık verilmekte olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde bildirilen çalışan sayısının dikkate alınması gerekmektedir. Ayrıca söz konusu 7 ayın aynı yıl içerisinde olmak kaydıyla ardışık olması zorunlu değildir.”

“Örnek olarak, bir veri sorumlusu 2022 yılı içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermiş olduğu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin en az 7 sinin her birinde bildirmiş olduğu çalışan sayısının 50’den çok olması halinde kayıt yükümlülüğü 01.10.2022 tarihinde başlamış olacaktır.”

2.2. Yıllık Mali Bilanço Kriterinin Hesaplanması

Sicil’e kayıt bakımından istisna kapsamının belirlenmesi için aranan “yıllık mali bilanço toplamı” kriterinin hesaplanması için Kurul’un görüşü ise aşağıdaki gibidir:

“Öncelikle tamamlanmış bir yıl olması ve bu tamamlanmış yıl içerisinde veri sorumlusu tarafından yetkili kamu kurumuna yıllık olarak verilmekte olan gelir veya kurumlar vergisi beyanname ekindeki mali tablolarda yer alan mali bilanço bilgisinin dikkate alınması gerekmektedir. Buna göre veri sorumlusunun beyannamesi ekindeki bilançoda yer alan “aktif” ya da “pasif” bölümündeki toplam rakam esas alınmalıdır. Bu rakamlar eşit olmak zorundadır.”

3. Sicil’e Kayıt ve İhlal Halinde Yaptırım

Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda hesaplamaların yapılıp Sicil’e kayıt yükümlülüğü altında olduğu belirlenen veri sorumlularının Sicil’e VERBİS üzerinden kaydolması zorunludur. Kayıt yükümlülüğü altında bulunmayan, sonradan kayıt yükümlüsü haline gelen veri sorumlularının ise yükümlülük altına girmelerini müteakip otuz (30) gün içerisinde Sicil’e VERBİS üzerinden kaydolmaları gerekmektedir.

Sicil’e kayıt ve bildirim yükümlülüğü kapsamında olmasına rağmen bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen veri sorumluları hakkında Kurul’ca idari para cezası uygulanabileceği düzenlenmiştir. İdari para cezası tutarı her yıl yeniden belirlenmekte olup, 2023 yılı için alt sınır 119.428 TL, üst sınır ise 5.971.989 TL olarak belirlenmiştir.

4. Değerlendirme ve Sonuç

Yukarıda açıklandığı üzere, kişisel verilerin korunmasına ilişkin ilgili mevzuat çıkarıldıktan sonra Kurul, hem Sicil’e kayıt için istisna kapsamında olan veri sorumlularını belirlemiş hem de Sicil’e kayıt yaptırmak zorunda olan veri sorumluları için kayıt yapma süresini uzatmıştır. Son uzatma tarihi olan 31/12/2021 tarihinden sonra Sicil’e kayıt yükümlülüğünü yerine getirmeyen veri sorumluları hakkında Kurul’un idari para cezası kesmeye başladığı görülmektedir. Bu doğrultuda Kurul tarafından, Meta ve Meta bünyesindeki WhatsApp’a bu yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesiyle ayrı ayrı 2.665.000 TL (yaklaşık 126.000 Euro) idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. İdari para cezası uygulanırken tutarının nasıl belirleneceğine dair kriterler ilgili mevzuatta yer almamakta olup, veri sorumluları, bu belirlemede hangi kriterlerin dikkate alındığına ilişkin Kurul’dan bilgi talep edebilirler. Meta ve WhatsApp’a uygulanan cezaya dair Kurul kararı yayımlandığında, bu tutarların belirlenmesi ile ilgili daha somut verilere ulaşabileceğiz. Kurul kararlarına karşı yargı yolu açık olup, aleyhlerine idari para cezası uygulanan veri sorumlularının yargı yoluna başvurmaları süresinde olmak kaydıyla her zaman mümkündür.

Saygılarımızla,

Daha fazla bilgi ve sorularınız için:

info@ozel-law.com

ÖZEL Avukatlık Bürosu

İşbu bülten Türk hukukundaki gelişmeleri paylaşmak amacıyla 30/03/2023 tarihinde hazırlanmıştır. Bülten, hukuki bir görüş veya yönlendirme içermez; yalnızca genel bilgi için hazırlanmıştır.